hoe voorkom ik een vechtscheiding? EN hoe kom ik ERUIT?(1)

Deel 1: onze emoties en wat ze teweeg brengen

Ik vergelijk een vechtscheiding altijd met een draaikolk. In bijna 30 jaar praktijkvoering ben ik nog nooit iemand tegengekomen die zei: "Ellen, doe mij maar een vechtscheiding". En ook niet: "Hij of zij wil een vechtscheiding, dus laten we daar dan maar aan meedoen". Niemand wil een vechtscheiding. En toch gebeurt het nog veel te vaak. Hoe kan dat? En nog belangrijker: als ik er eenmaal in zit, hoe kom ik er dan uit?

​In mijn blog zal ik in diverse posts op deze problematiek ingaan.
Vandaag: onze emoties, onze drijfveren.

Het kenmerk van een vechtscheiding is dat beide partijen zich helemaal vastbijten in hun eigen standpunten en opvattingen. Daarmee wordt bij de ander de wil versterkt om "dan ook maar" vast te houden aan eigen standpunten. En zo zuigen beiden elkaar mee in een discussie die ontaardt in een gevecht waarin het niet meer gaat om goede oplossingen maar om het krijgen van het gelijk. Maar waarom doen mensen dat? Om dat te kunnen begrijpen moeten we beginnen bij de emoties die spelen. Die emoties zijn vaak de drijfveren om je vast te zetten in een standpunt ("het gaat me niet om het geld, het gaat om het principe! En dan kan het me niet schelen wat het gaat kosten!").

We hebben vier basis-emoties, de vier b's: bang, bedroefd, boos en blij. Die emoties maken hoe wij ons voelen, de vijfde b: onze body. We kennen het allemaal. In een zware periode voelen we ons minder goed, zijn dan ook minder levenslustig en willen dan ook minder ondernemen. Onze emoties zijn ook onze drijfveren. We nemen vaak beslissingen op basis van emoties. Denk maar eens aan de impuls-aankoop van een veel te dure jurk of het boeken van een te dure vakantie. Eenmaal thuisgekomen hebben we dan spijt van die beslissing: we zijn dan uit de flow van die emotie en beredeneren vanuit uit ons verstand dat die beslissing niet verstandig was. Tijdens de aankoop zeggen we tegen onszelf: kom op, ik heb het verdiend. Daarna: hoe heb ik zo stom kunnen zijn? Het antwoord is heel simpel: je kocht vanuit de emotionaliteit en bent nu terug in de rationaliteit.

Een echtscheiding komt bijna nooit zomaar uit de lucht vallen. Daar gaat meestal een periode van ongeveer twee jaar of nog langer aan vooraf. In die periode stapelen de emoties zich op. Deze kunnen zo'n grote rol gaan spelen dat we ons alleen maar door die emoties laten leiden. De emoties laten dan eigenlijk geen ruimte meer over voor bezinning en een meer verstandelijke benadering. Mensen die in een vechtscheiding terecht zijn gekomen zijn op dat moment niet meer in staat om zich uit die emoties los te maken en blijven vanuit die emoties handelen. En daarmee versterken de ex-partners ook elkaars emoties, waardoor zij alleen nog maar op elkaars emoties kunnen reageren. Heel vaak gaat het dan eigenlijk nergens meer over, behalve over het halen van je emotioneel gelijk, waar je niets voor koopt en dat je overigens ook nooit zult krijgen. De gevolgen zijn niet mis. Herken je dit? Blijf dit blog dan volgen.